Nadmiar cukru w diecie dziecka to jeden z głównych czynników sprzyjających powstawaniu próchnicy zębów. Przyczynia się on również do innych chorób, w tym otyłości, cukrzycy, problemów z sercem, zaburzeń koncentracji itd. Przekroczenie rekomendowanej dawki cukru jest dziś niestety bardzo łatwe i zazwyczaj dochodzi do niego już w trakcie śniadania…Jaka ilość cukru jest bezpieczna w diecie dziecka i na co zwracać uwagę komponując jadłospis dla malucha?

Według Amerykańskiej Fundacji na Rzecz Zdrowia Serca (American Heart Fundation) w diecie malucha optymalną ilością cukru są trzy łyżeczki dziennie. Jest to o wiele niższy poziom od tego, który obecnie proponuje Światowa Organizacja Zdrowia – dla dziecka około 5.5 łyżeczek dziennie (24 gram cukru na dobę). Dane te dotyczą tak zwanych wolnych cukrów czyli takich, które są dodawane do produktów przez producentów żywności czy też podczas gotowania. Do cukrów takich zaliczamy także te pochodzące z miodów, soków, koncentratów owocowych czy syropów takich jak glukozowo-fruktozowy.

Gdzie jest najwięcej cukrów?

Wbrew pozorom, to, że ograniczamy słodycze w diecie dziecka, nie oznacza, że wystarczająco kontrolujemy spożywane przez niego cukry. Niestety, najczęściej nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak wiele znajdziemy ich w popularnych produktach podawanych najmłodszym. Średni kubek (330 g) jogurtu owocowego zawiera ok. 9 łyżeczek dodanego cukru. Do tego często słodzony on jest syropem glukozowo-fruktozowym, a zamiast owoców dodawany jest wsad owocowy lub aromaty i barwniki. Zdrowym zamiennikiem jogurtów smakowych jest naturalny jogurt zmiksowany w domu ze świeżymi owocami. Również chętnie podawane dzieciom słodkie płatki śniadaniowe dalekie są od zdrowego porannego posiłku. Czekoladowe kulki, miodowe kółeczka czy cynamonowe poduszeczki mogą zawierać nawet 35 g cukru na 100 g płatków. Innym „śniadaniowym oszustem” są również masła czekoladowe i te z dodatkiem (a nie całkowicie zrobione z) orzechów. W 100 g popularnego kremu tego rodzaju znajduje się aż 57 g cukru, a w jednej jego porcji (ok 15 g) – 8 g.

Cukier w płynie

Słodką bombą są również niektóre napoje. Nawet w małej butelce smakowej wody mineralnej mogą być ukryte aż dwie łyżeczki cukru. Badania składu napojów kolorowych w Wielkiej Brytanii udowodniły, że aż 74% napojów (puszka 330ml) przekracza dzienny limit zapotrzebowania na cukier. Warto zwracać uwagę również na soki, szczególnie te, które kupujemy w sklepie. Często są one dosładzane, a przecież nawet te zupełnie naturalne zawierają sporą ilość fruktozy. Oczywiście nie musimy rezygnować z soków dla dzieci – w końcu dostarczają one również wielu witamin i składników mineralnych. Najlepiej jednak jeśli są one przygotowywane w domu, bez dodatku cukru, a następnie spożywane podczas posiłków i w ilości nie przekraczającej 150 ml dziennie (mniej niż szklanka).  W celu ograniczenia ich styczności z zębami dziecka możemy podawać je przez słomkę  Pamiętajmy również, że najlepszym sposobem ugaszenia pragnienia jest zwykła, niegazowana woda.

Jak czytać etykiety?

Szukanie cukrów w składzie produktów nie zawsze jest prostym zadaniem. Składniki wymienione są kolejno, zaczynając od tych, których jest w produkcie najwięcej. Jeżeli więc na pierwszym miejscu (a nawet 3 pierwszych miejscach) podano cukier, to znaczy, że prawdopodobnie dodano go dużo. Uważajmy również na cukier ukryty pod innymi nazwami, takimi jak: syrop glukozowy, glukoza, maltodekstryna, fruktoza, maltoza, dekstroza, laktoza lub miód. Pod określeniami: „słodzone sokiem owocowym”, „z fruktozą”, „bez dodatku cukru krystalicznego”, „zawiera naturalny cukier z owoców” również kryje się cukier.

Na każdym produkcie widnieje także informacja o ilości cukrów na 100 gram produktu. Tabelka ta pomoże nam w łatwy sposób na określenie ilości cukrów w całym produkcie.

Co złego z nadmiarem cukru w diecie?

Według Światowej Organizacji Zdrowia 34% chorób spowodowanych jest złą dietą (zbyt dużo cukrów, tłuszczy), tylko 6,5% procent chorób spowodowanych jest paleniem papierosów, a 5.5% nadmiarem alkoholu. Pamiętajmy, że zbyt duża ilość cukru nie tylko powoduje próchnicę zębów, ale także cukrzycę, zaburzenia pamięci, otyłość, problemy z układem krwionośnym i wiele innych zaburzeń. Może również wpływać na pojawienie się problemów z uczeniem się, zapamiętywaniem oraz utrwalaniem wspomnień. Najlepiej więc już małe dzieci uczyć ograniczania cukru w diecie, dzięki czemu maluchy nie nabędą złych nawyków i nie uzależnią się od słodkiego smaku.